HS is vaak niet te genezen. Wel kunt u met medicamenteuze behandeling, vaak in combinatie met een operatie, helpen de klachten te verminderen of zelfs (tijdelijk) te doen verdwijnen. Ook is het belangrijk eventuele comorbiditeit, leefstijl en de psychosociale impact van de ziekte in kaart te brengen.
Er bestaan verschillende behandelopties voor HS
De eerste stap is een behandeling met crèmes. Dit kan resorcinolcrème zijn, dat het bovenste laagje van de huid los weekt. Hierdoor raken de haarzakjes en talgklieren minder snel verstopt.
Een andere optie is een lotion met een antibiotium erin. Dit helpt om de ontstekingen te verminderen. Als dit niet voldoende werkt, kunnen antibiotica tabletten worden voorgeschreven. Ook dit helpt om de ontstekingen te verminderen. Deze behandeling duurt vaak 2-3 maanden.
Er is ook de mogelijkheid om op een andere manier ontstekingen te remmen, namelijk met een biological. Momenteel zijn de interleukineremmers secukinumab (reeds vergoed) en bimekizumab (niet vergoed) en de TNF-alfaremmer adalimumab (reeds vergoed) geregistreerd voor de behandeling van volwassen patiënten met actieve matige tot ernstige HS.
Er is ook de mogelijkheid om op een andere manier ontstekingen te remmen, namelijk met een biological. Momenteel zijn de interleukineremmers secukinumab en bimekizumab en de TNF-alfaremmer adalimumab geregistreerd en vergoed voor de behandeling van volwassen patiënten met actieve matige tot ernstige HS.
Soms kan het nodig of aan te raden zijn om met chirurgisch ingrijpen de pijn van de abcessen en ontstekingen te verlichten. Er zijn verschillende soorten ingrepen mogelijk. Welke operatie het beste is, hangt af van de locatie, de ernst en of de laesie ontstoken is of niet.
Noodoplossing: Incisie en drainage
Dit wordt toegepast wanneer een abces geïnfecteerd is en/of veel pijn geeft. Het is geen definitieve behandeling en dus niet genezend van opzet.
Minder recidive met deroofing
Dit is een huidbesparende chirurgische techniek waarbij fistelgangen en abcesholten worden blootgelegd door het dak van de ontsteking te verwijderen. De wondbodem wordt opengelaten.
Lokale genezing met excisie
Door het afwijkende weefsel geheel te verwijderen, kan het aangedane gebied genezen. Alle fistels, abcessen en zichtbaar ontstekingsweefsel worden (indien nodig met ruime marge) verwijderd.
Chirurgie met laser
Bij lokaal recidiverende abcessen, nodi of sinustrajecten (HS Hurley I en II) is chirurgie met de CO-laser een alternatief voor deroofing of excisie.
Lasertherapie kan bij HS ingezet worden om haargroei in het aangedane gebied te verwijderen. In de behandelrichtlijn voor hs wordt aangegeven dat verwijderen van haargroei door middel van laser bij – de mildere vorm van – HS (Hurley I) succesvol kan zijn in het verminderen van nieuwe ontstekingen.
Europese richtlijnen voor de behandeling van HS
Het tweede deel van de S2k-richtlijnen zoals gepubliceerd in 2024 is een update van de Europese S1-richtlijnen uit 2015. De richtlijnen zijn bedoeld om een geaccepteerde beslissingshulp te bieden voor het selecteren, implementeren en beoordelen van een passende en voldoende therapie voor patiënten met HS.
10 belangrijke boodschappen
Sinds de publicatie van de S1-richtlijnen is de kennis op het gebied van HS-behandeling, dankzij de validatie van nieuwe therapeutische benaderingen, bijna volledig herzien. Hieronder staan 10 belangrijke boodschappen die in de richtlijnen worden beschreven:
- Inflammatoire noduli, abcessen en tunnels zijn de primaire laesies die classificatie van de ziekte ernst mogelijk maken met nieuw gevalideerde tools.
- HS wordt ingedeeld in inflammatoire en overwegend niet-inflammatoire vormen.
- De inflammatoire vorm wordt behandeld met medicatie, volgens de (IHS4) classificatie mild, matig en ernstig.
- Chirurgische behandeling van de niet-inflammatoire vorm is gebaseerd op het Hurley-stadium.
- Orale tetracyclines zijn een effectief alternatief voor de combinatie van clindamycine / rifampicine.
- De duur van systemische antibiotica therapie kan verkort worden naar een 5-daagse intraveneuze clindamycine behandeling.
- Secukinumab, adalimumab, en bimekizumab zijn goedgekeurd door de EMA voor de behandeling van matige tot ernstige actieve HS bij volwassenen met een inadequate respons op conventionele systemische HS-therapie en worden aanbevolen door de richtlijnen.
- Verschillende chirurgische ingrepen zijn beschikbaar voor de niet-inflammatoire vorm van de ziekte.
- Een holistische aanpak combineert medische therapie om ontsteking te verminderen met chirurgie om onherstelbare weefselschade te verwijderen.
- Samengevat; de richtlijnen kunnen helpen bij verbetering van de zorg voor patiënten met HS en vermindering van ernstige ziekteverlopen en littekenvorming.
De richtlijnen bieden praktische handvatten voor de behandeling van HS, waaronder gestandaardiseerde behandelprotocollen en de meest recente wetenschappelijke inzichten en aanbevelingen. Bekijk hier een digtaal bladerbare versie van de richtlijnen:
Verfijnde Hurley-criteria
De Hurley-classificatiecriteria karakteriseren HS in 3 stadia aan de hand van de vorming van abcessen, sinussen en littekenvorming. Deze indeling is oorspronkelijk ontwikkeld voor chirurgische doeleinden. Speciaal voor de dagelijkse praktijk heeft de Nederlandse HS-expertgroep een verfijnd model opgesteld. Deze verfijnde of ‘refined’ Hurley-criteria houden ook rekening met de inflammatoire component en de uitgebreidheid (het aantal aangedane gebieden) van de ziekte. Deze classificatie (1a, 1b, 1c, 2a, 2b, 2c en 3) ondersteunt de dermatoloog bij het maken van een betere keuze uit de verschillende behandelopties.
Download hier de criteria en het behandelalgoritme
HS Expertisecentra
Het HiCare-netwerk deelt behandelprotocollen en kennis op basis van de meest recente medisch-wetenschappelijke onderzoeken. Op steeds meer plekken in Nederland werken dermatologen nu volgens deze werkwijze.